Baş dönmesi neden olur sorusu, hem günlük yaşamda ani olarak ortaya çıkan hem de birçok farklı nedene bağlı olabilen bir durumu ifade etmektedir. Başın dönüyor gibi hissedilmesi, çevrenin hareket ediyormuş gibi algılanması veya dengesizlik yaşanması baş dönmesi olarak tanımlanmaktadır. Bu durum bazen hafif seyrederken bazen kişinin ayakta durmasını bile zorlaştırabilmektedir. Bu nedenle baş dönmesinin neden kaynaklandığını anlamak, doğru tedavi yöntemlerinin belirlenmesinde büyük önem taşımaktadır.
Baş Dönmesinin Belirtileri
Baş dönmesi tek başına bir belirti olabildiği gibi farklı şikâyetlerle birlikte de ortaya çıkabilmektedir. Yaygın olarak eşlik eden belirtiler şu şekildedir:
-
Dengesizlik hissi
-
Bulantı ve zaman zaman kusma
-
Karanlık basması
-
Sersemlik durumu
-
Kulak çınlaması
-
Yürürken yalpalama
-
Görmede bulanıklık
Bu belirtiler, baş dönmesinin sebebine göre değişiklik gösterebilmektedir.
Baş Dönmesinin Yaygın Nedenleri
İç Kulak Problemleri
İç kulak, denge merkezinin bulunduğu bölgedir. Bu bölgede meydana gelen herhangi bir sorun baş dönmesine yol açabilmektedir. İç kulak kaynaklı baş dönmesinin en sık görülen nedenleri şunlardır:
BPPV (Kristal Oynaması)
İç kulakta bulunan denge kristallerinin yerinden oynaması sonucu baş pozisyonu değiştiğinde ani dönmeler meydana gelmektedir. Bu durum BPPV olarak adlandırılmakta ve en yaygın baş dönmesi nedenlerinden biridir.
Labirentit
İç kulak iltihaplanmasıyla ortaya çıkan labirentit, şiddetli dönme hissine ve denge kaybına neden olabilmektedir.
Meniere Hastalığı
Kulakta basınç artışı nedeniyle oluşmaktadır. Baş dönmesine ek olarak işitme kaybı ve kulak çınlaması görülebilmektedir.
Tansiyon Dengesizlikleri
Düşük tansiyon, beyne yeterince kan gitmemesine neden olduğundan baş dönmesi meydana getirebilmektedir. Aynı şekilde yüksek tansiyon da denge sorunlarına yol açmaktadır. Özellikle ayağa kalkıldığında yaşanan baş dönmeleri genellikle tansiyon kaynaklıdır.
Kan Şekeri Düşüklüğü
Uzun süre aç kalmak veya düzensiz beslenmek kan şekerinin düşmesine neden olmakta ve baş dönmesine yol açabilmektedir. Bu durum genellikle titreme, soğuk terleme ve halsizlikle birlikte görülmektedir.
Anemi (Kansızlık)
Kandaki hemoglobin seviyesinin düşük olması, dokulara yeterli oksijen taşınamamasına neden olmaktadır. Bu durumda baş dönmesi, çarpıntı ve yorgunluk gibi belirtiler ortaya çıkabilmektedir.
Stres ve Kaygı
Yoğun stres altında olan kişilerde baş dönmesi çok sık görülmektedir. Özellikle panik atak yaşayan kişilerde sersemlik, nefes darlığı ve baş dönmesi birlikte gözlemlenmektedir. Stres hormonları, denge mekanizmasını olumsuz etkilemektedir.
Dehidrasyon (Vücudun Susuz Kalması)
Yeterli su tüketilmemesi, kan hacmini azaltmakta ve dolaşım sistemini olumsuz etkilemektedir. Bu durum baş dönmesinin en yaygın nedenlerinden biridir.
Vitamin Eksiklikleri
B12, D vitamini ve folik asit eksiklikleri sinir sisteminin dengesini bozmakta ve baş dönmesi oluşabilmektedir.
İlaç Yan Etkileri
Bazı ilaçlar denge merkezi üzerinde baskı oluşturarak baş dönmesine neden olabilmektedir. Antidepresanlar, tansiyon ilaçları ve sakinleştiriciler bu grupta yer almaktadır.
Baş Dönmesine İyi Gelen Yöntemler
Bol Su Tüketimi
Baş dönmesi yaşandığında ilk olarak su tüketimi önerilmektedir. Vücudun susuz kalması, ani baş dönmelerinin temel sebeplerindendir. Su içildiğinde dolaşım düzenlenmekte ve dengesizlik hissi hafiflemektedir.
Yavaş Hareket Etmek
Baş dönmesi sırasında hızlı hareket etmek sorunu daha da artırabilmektedir. Ani oturup kalkmalardan kaçınmak ve hareketleri daha kontrollü yapmak dengeyi korumaya yardımcı olmaktadır.
Kan Şekerini Dengelemek
Baş dönmesi açlığa bağlı olarak gelişmişse hafif bir atıştırmalık tüketmek fayda sağlamaktadır. Meyve, yoğurt veya küçük bir sandviç kan şekerini dengelemeye yardımcı olmaktadır.
Derin Nefes Egzersizleri
Strese bağlı baş dönmelerinde derin nefes almak oldukça etkili bir yöntemdir. Nefes egzersizleri, oksijen seviyesini artırarak sersemliği azaltmaktadır.
BPPV İçin Pozisyon Manevraları
Kristal oynaması olarak bilinen BPPV, özel pozisyon manevraları ile tedavi edilebilmektedir. Epley manevrası olarak bilinen bu yöntem, kristallerin yerine dönmesine yardımcı olmaktadır.
Vitamin Takviyesi Kullanmak
B12 veya D vitamini eksikliği kaynaklı baş dönmelerinde doktor önerisiyle vitamin takviyeleri kullanılabilmektedir.
Tuz Tüketimini Azaltmak
Meniere hastalığı gibi iç kulak basıncıyla ilişkili durumlarda tuz tüketiminin azaltılması önerilmektedir.
Baş Dönmesinden Korunma Yöntemleri
Düzenli Beslenme Alışkanlıkları Edinmek
Uzun süre aç kalmamak ve dengeli beslenmek kan şekeri düşüklüğünü engelleyerek baş dönmesini azaltmaktadır.
Düzenli Uyku
Yetersiz uyku uzun vadede baş dönmesini artırmaktadır. Düzenli uyku alışkanlığı dengeyi olumlu etkilemektedir.
Stres Yönetimi
Meditasyon, spor ve nefes egzersizleri gibi stres azaltıcı yöntemler baş dönmesini önlemektedir.
Kafein ve Alkolü Sınırlandırmak
Bu maddeler hem tansiyonu hem de denge sistemini olumsuz etkileyerek baş dönmesine yol açabilmektedir.
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
Baş dönmesi bazen ciddi bir sağlık sorununun habercisi olabilmektedir. Aşağıdaki belirtiler görülüyorsa profesyonel destek alınması önerilmektedir:
-
Şiddetli ve tekrarlayan baş dönmesi
-
Konuşma bozukluğu, yüzde uyuşma
-
Yürüyemeyecek kadar dengesizlik
-
Görme kaybı
-
Uzun süren kulak çınlaması
-
Bayılma hissi
Bu belirtiler ciddi nörolojik veya kalp-damar problemlerinin göstergesi olabilmektedir.
Yorum Gönder
0Yorumlar