70 bin mezar taşından bir tarih çıkardı

 

70 bin mezar taşından bir tarih çıkardı

Yüksek lisans tezinde, ‘Milli Mücadele döneminde komünikasyon’ üzerine çalışan gazeteci Hüseyin Kanber, 3 yılda 70 bin mezar taşı ve binlerce arşiv belgesini inceledi. Atatürk’e istihbarat sağlayan posta memuru Zülfikar Kılınçarslan ile Vecihi Hürkuş’un yakın arkadaşı Pilot Teğmen Halil Bey’in kabrine ulaştı...


Gazeteci Hüseyin Kanber, Akdeniz Üniversitesi (AÜ) Edebiyat Fakültesi Akdeniz Uygarlıkları Araştırma Enstitüsü'ne 3 sene ilkin yüksek lisans için başvurdu. Tez için de 'Milli Mücadele Döneminde Antalya'da Haberleşme' konusunu seçti. Osmanlı dönemine ilişkin arşivlere gömüldüğü sırada, çarpıcı bilgilere ulaştı. Çoğunluğu Osmanlıca olan belgeleri uzmanlara çeviri ettiren ve bu bilgiler ışığında iki mühim ismin kabrini kabul eden Kanber, çalışmalarını şu laflarla anlattı:


POSTACI DEŞİFRE OLUNCA...


“3 senelik çalışmada binlerce Osmanlı arşiv belgesini inceledim. Ortaya entresan tespitler çıktı. Mustafa Kemal Mustafa Kemal Atatürk’ün danışma görevlisine ulaştım. Adı Moralızade Zülfikar Kılınçarslan, aslında bir posta memuru. İzmir’in işgali esnasında devamlı Mustafa Kemal Atatürk’e malumat veriyor. İstihbarat görevlisi olduğu ortaya çıkınca Antalya’ya gönderiliyor. Şehir o dönem İtalyanların işgali altında. Burada haberleşmenin başına getirilen Kılınçarslan, Milli Mücadele boyunca Antalya’da vazife alıyor.


MEZARLARI TEK TEK GEZDİM


O devrin bir diğer önemli ismi de ünlü havacı Vecihi Hürkuş’un yakın arkadaşı olan Pilot Teğmen Halil Bey. O da Milli Mücadele döneminde Antalya’da görevlendiriliyor. Hürkuş ile savaş uçaklarının bakım, tamir ve uçuş testini Antalya’da yaparak Ankara’ya götüren Halil Bey, 1922’de görev başında şehit oluyor. Her iki ismin de Antalya’da vefat ettiğini anlar anlamaz kentteki mezarlıkları bir bir gezdim, 3 yıl boyunca çoğunluğu Osmanlıca yazılı 70 bin kabir taşını inceledim. İki kabrin de Andızlı Mezarlığı’nda bulunduğunu tespit ettim. Tez danışmanım AÜ İletişim Fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. Mustafa Sami Mencet de kabir taşlarını inceledikten sonra arşiv belgelerinde geçen 2 kabir olduğunu teyit etti.”


HÜRKUŞ’UN YAKIN DOSTU


1922 senesinde yaşamını yitiren Pilot Teğmen Halil Bey, Vecihi Hürkuş’un fazlaca yakın arkadaşı. Kanber, “Halil Bey vefat ettiğinde Hürkuş, parası olmadığı için mezarını yaptıramıyor. Test uçuşunu yaptığı bir uçakla hava gösterisi düzenliyor. Buradan elde edilen gelirle de Halil Bey’in kabrini yaptırıyor. Aradan geçen 100 yılda mezar bakımsız hale gelmiş. Her 2 mezarın da korumaya alınması gerek” diyor.


ATATÜRK’ÜN İSTİHBARATÇISI


Kanber’in mezarını bulduğu Moralızade Zülfikar Kılınçarslan, İzmir'in işgal sürecinde yaşananları Mustafa Kemal Atatürk'e bizzat aktaran hem yakın arkadaşı bununla beraber haber alma görevlisi. İzmir'de deşifre olan Kılınçarslan, Atatürk tarafından Antalya'ya gönderilip haberleşmenin başına getiriliyor. Milli Mücadele tamamlanana kadar görevini Antalya'da sürdüren Kılınçarslan'ın, 1975 senesinde yaşamını kaybettiği mezar taşında yazıyor.


ZOR AMA MUTLULUK VERİCİ


Arşivleri ve 70 bin mezar taşını bir bir tarayarak 2 kabri ortaya çıkaran Hüseyin Kanber, sürecin zorlu ama sonucu itibarıyla mutluluk verici olduğunu söylemiş oldu.

Yorumlar

Yorum Gönder